Deprem Zararlarından Korunma Yolları
Deprem zararlarının ana sebepleri deprem sebebi ile meydana gelen sarsıntı ve zemin hareketlerinden dolayı yapıların çökmesi, su, kanalizasyon, ulaşım, elektrik ve haberleşme sistemlerinin hasar görerek çalışamaz duruma gelmesidir. Bunlardan başka, zemindeki oturmalar, heyelan ve çamur akmaları, depremin sebep olabileceği deniz dalgaları, deprem sebebi ile meydana gelebilecek yangınlar deprem zararlarının artmasına sebep olabilmektedir.
Deprem zararlarını azaltabilmek ve depremlerden korunmak için deprem konusunda bilgi birikimini arttırmak ve depreme karşı hazırlıklı yaşamak gerekir. Bu amaca ulaşabilmek için öncelikle üzerinde binaların inşaa edileceği zeminin jeomekanik özelliklerinin jeolojik, jeofizik, sismolojik ve jeoteknik yöntemlerle incelenerek yerleşime elverişli olup olmadığı araştırılmalıdır. Bu yapıldıktan sonra; zeminin özelliklerine uygun yapı tasarımları ile deprem tehlikesini de dikkate alan yapı teknikleri ile binalar inşa edilmelidir. Acil durum çalışmaları dikkatle planlanmalı ve uygulanmasında karşılaşılabilecek güçlükleri azaltmak için önceden yapılacak tatbikatlar ile vatandaşlar bilgilendirilmelidir. İstanbul gibi birinci derecede deprem bölgesinde bulunun şehirlerde yaşayan insanların bir büyük deprem ile karşılaşmaları muhtemeldir ve buna karşı hazırlıklı olmalıdırlar. Aşağıda, deprem tehlikesi büyük olan şehirlerde yaşayan insanların depremlerden korunmak için deprem öncesinde, deprem sırasında ve deprem sonrasında neler yapabilecekleri özetlenmiştir.
1 DEPREMDEN ÖNCE YAPILABİLECEK İŞLER
a. Evde Yababileceklerimiz
· Evinizde bir pilli radyo, el feneri ve ilk yardım çantası bulundurunuz ve bunların nerede saklandığını evde yaşayanlara mutlâka öğretiniz. Evinizde yedek pil bulundurunuz. İlk yardımı mutlaka öğreniniz.
· Evinizin elektrik sigortasının, su ve gaz vanalarının yerlerini öğreniniz ve evde yaşayanlara bunları nasıl kapatacaklarını öğretiniz. Yakında bu iş için kullanılabilecek bir kurbağacık anahtar bulundurunuz. Yüksek raflara ağır cisimler koymayınız. Ağır beyaz eşyayı ve ağır mobilyayı döşemeye veya duvara bağlayınız. Örneğin, mutfak raflarını ve kitap raflarını vida ile duvara tespit ediniz
Deprem sırasında aile fertlerinin birbirinden ayrılmaları halinde yeniden nerede buluşabileceklerini planlayınız.
b. Okulda Yapabileceklerimiz
2. Okulda, sıra altlarına sığınınız.
3. Düşebilecek cisimlerden uzak durunuz.
· Okul yöneticileri deprem sonrasında okul binalarının tahliyesini ve kurtarma işlerini planlamalı, yangın, gaz kaçakları, su ve kanalizasyon borusu patlamalarına karşı tedbirler almalıdırlar.
c. İşyerinde Yapabileceklerimiz
· Çalıştığınız birimin veya işyerinin acil durum planlarına ve kendinize düşen bir sorumluluk olup olmadığını öğreniniı. Çalıştığınız işyerinde emniyeti sağlamak için neler yapmanız gerektiğini mutlaka öğreniniz.
2. DEPREM SIRASINDA YAPILMASI GEREKENLER
a. Deprem Sırasında Evde veya Dışarıda İseniz
Sakin olunuz ve kesinlikle telaşa kapılmayınız. Bina içinde bulunuyorsanız içeride, bina dışında bulunuyorsanız dışarıda kalınız. Deprem sırasında binadan dışarı kaçmaya veya bina içine girmeye çalışmayınız. Yaralanmaların çoğu bina dışına kaçarken veya binaya girerken meydana gelmektedir.
Bina içinde bulunuyorsanız binanın merkezine yakın bir köşede duvara yaslanınız veya sağlam bir masanın altına sığınınız. Pencerelerden ve dış kapıdan uzak durunuz.
Dışarıda bulunuyorsanız dışarıda kalınız. Elektrik tellerinden ve bacalar, kiremitler, direkler vb. gibi düşebilecek cisimlerden uzak durunuz. Bina içinde karanlıkta kalsanız bile kibrit, çakmak, mum, gaz lambası, piknik tüpü kullanmayınız. Deprem sırasında bir arabada bulunuyorsanız,geçitlerden, köprülerden uzakta bir yerde arabanızı durdurunuz ve sarsıntı geçinceye kadariçinden çıkmayınız.
b. Deprem Sırasında İş Yerinde İseniz
Sağlam bir masanın veya mobilyanın altına saklanınız ve pencerelerden uzakta durunuz. Çok katlı bir binada iseniz sağlam bir mobilyanın altına saklanarak veya bir kolona yaslanarak kendinizi koruyunuz.
Sorumluların emirlerine uyarak binayı tahliye ediniz. Binayı tahliye ederken asansörler yerine merdivenleri kullanmayı tercih ediniz fakat merdivenlerin de hasar görmüş olabileceğini unutmayınız.
c. Deprem Sırasında Okulda İseniz
Bir sıranın altına giriniz ve pencerelerden sırtınız dönük olarak uzak durunuz
..Oyun alanlarında veya bahçede iseniz binalardan ve yıkılabilecek direkler ve duvarlardan uzak durunuz.Hareket halindeki bir okul servis aracında iseniz sürücü uygun bir yerde duruncaya kadar yerinizden kalkmayınız ve sarsıntı geçinceye kadar araçtan dışarı çıkmaya çalışmayınız.
d. Deprem Sırasında İbadethane, Spor Salonu, Konferans Salonu gibi Toplu Mahallerde İseniz
Paniğe kapılmadan kubbe, geniş tavan ve avize gibi asılı cisimlerin altlarından kaçarak yan mekanlara veya duvar kenarlarına sığınınız. Sarsıntı geçer geçmez paniğe kapılmadan en yakın ve emniyetli çıkış kapılarından binayı terk ediniz.
Panik ile oluşabilecek izdihamın deprem kadar tehlikeli olabileceğini unutmayınız.
|
|
a. Evde ve Çevrenizde Yapabilecekleriniz
Kendinizin ve çevrenizdeki insanların yaralanıp yaralanmadığını kontrol ediniz. Gerekiyorsa ilkyardım yapınız
Su, gaz ve elektrik tesisatını kontrol ediniz, hasar görmüş iseler derhal vanaları ve sigortaları kapatınız. Gaz kaçakları olup olmadığını kokuya dikkat ederek kontrol ediniz. Asla kibrit ve çakmak kullanmayınız ve gaz kaçağı olmadığından emin olmadan elektrik düğmelerini açıp kapamayınız. Gaz kaçağı olduğunu anlarsanız hemen pencereleri ve kapıları açınız, gaz vanasını kapatınız, binayı hemen terk ediniz ve sorumluları haberdar ediniz.
Acil kurtarma hakkında bilgi sahibi olmak için radyonuzu açınız. Çok gerekli olmadıkça telefonu kullanmayınız ve hatların daha acil haberleşmeler için kullanılabilmesine yardımcı olunuz. Kanalizasyon ve atık su tesisatının hasar görüp görmediğini kontrol etmeden tuvalet rezervuarlarını boşaltmayınız.
Hasar görmüş binalardan uzak durunuz. Kırık cam, döküntü, çivi v.s gibi tehlikelerden korunmak için bot ve eldiven giyiniz. Bacalara dikkatlice yaklaşınız.
Acil durum planlarına ve bu planların uygulayıcılarının direktiflerine titizlikle uyunuz. Tsunami veya deniz kabarması olabilecek bölgelerde plajlardan ve kıyılardan uzaklaşınız. Tsunami veya deniz dalgası, depremin sarsıntılarının sönmesinden uzunca bir süre sonra bile sahili basabilir.
Görevli ve sorumlu olmadığınız takdirde hasar bölgesine ve hasarlı binalara girmeyiniz. Bazı büyük depremlerde hasar bölgesini kontrol altında tutabilmek için örfi idare ilan edildiği bile olmuştur.
Ana şoku izleyen art sarsıntıların yeni hasarlara sebep olabileceğini unutmayınız ve bunlara karşı hazırlıklı olunuz.
İstanbul gibi birinci derecede deprem bölgesinde bulunan şehirlerde yaşayanlar deprem tehlikesi altında yaşadıklarını asla unutmamalıdırlar ve yukarıda özetlenen pratik bilgileri öğrenerek gerekli hazırlıkları yapmalıdırlar. Bu pratik bilgiler belki sizin belki de çok sevdiklerinizin hayatını kurtarabilir.
